Op 10 oktober verbood een Belgische rechtbank de publicatie van een artikel door de krant Le Soir en andere media van de Rossel-groep.
Het artikel ging over een juridische procedure tegen Maxime Degey (MR), kandidaat voor de gemeenteraadsverkiezingen in Verviers. Deze en andere recente beslissingen wijzen op een verontrustende inperking van de persvrijheid in België.
Een andere zaak, aangespannen door ontslagnemend minister van Binnenlandse Zaken Annelies Verlinden (CD&V), beoogt de verwijdering van online publicaties over Qatargate bij de Franstalige mediagroep Sudinfo. De minister vraagt bovendien het verbod van gelijkaardige artikels in de toekomst. Eerder had de Franstalige ondernemingsrechtbank in Brussel zich al bevoegd verklaard om te oordelen over een mogelijk uitzendverbod van een RTBF-documentaire.
VVJ, Franstalige zusterorganisatie AJP en Europese journalistenvereniging EFJ zijn uiterst bezorgd over deze ontwikkelingen. Ze komen neer op preventieve censuur, iets wat de Belgische Grondwet ten stelligste verbiedt. De tsunami aan rechtszaken wijzen op een ongekende achteruitgang van de persvrijheid in België.
Censuur via rechtszaken
De rechter in Luik vaardigde op 10 oktober een bevel uit om de publicatie van een artikel in Le Soir te verbieden. Het artikel ging over een gerechtelijk onderzoek naar fiscale inbreuken waarbij Maxime Degey betrokken zou zijn. Degey is niet alleen eerste schepen in de stad Verviers, maar was ook lijsttrekker voor de gemeenteraadsverkiezingen van 13 oktober.
De rechter oordeelde dat de publicatie zou neerkomen op 'misbruik van het strafdossier' en 'opzet om te schaden'. Om Degeys recht op eer en privacy te beschermen, werd Le Soir verboden om het artikel te publiceren. Bij overtreding zou een boete van 50.000 euro volgen.
En ook in een andere zaak stond de persvrijheid onder druk. Op 4 september behandelde de Franstalige ondernemingsrechtbank in Brussel een zaak waarbij een onderzoek van de RTBF mogelijk zou worden verboden. Het onderzoek ging over dubieuze praktijken bij gerechtsdeurwaarders, met specifieke verwijzingen naar het kantoor Leroy. Dit deurwaarderskantoor eiste dat elke verwijzing naar hun naam werd geschrapt, op straffe van een boete van 50.000 euro.
Al deze rechtszaken wijzen op een gevaarlijke trend. Steeds vaker lijken rechtbanken te overwegen een preventief verbod op censuur uit te spreken. Dit ondermijnt de vrijheid van meningsuiting en de rol van de media als waakhond van de democratie.
In strijd met de Grondwet
De Belgische Grondwet en de rechtspraak van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens verbieden preventieve censuur, zoals vastgelegd in artikel 25 van de Grondwet.
Recent bevestigde het hof van beroep in Gent dit principe in een zaak tussen DPG Media en Het Laatste Nieuws tegen de voorzitter van Vooruit, Conner Rousseau. Rousseau had in eerste instantie een verbod op publicatie van artikelen over hem verkregen, maar het hof oordeelde dat dit in strijd was met de Grondwet.
(Beeld: Pixabay)
