De Vlaamse uitgevers hebben in onderling overleg beslist om al hun feelancejournalisten voortaan te laten factureren met BTW. De VVJ is verbaasd en ontgoocheld: de BTW-vrijstelling voor zelfstandige schrijvende journalisten was sinds 1993 wettelijk verworven en leverde nooit problemen op. Met de ingreep willen de uitgevers hun eigen administratie vereenvoudigen maar bezorgen ze het gros van de freelancejournalisten alleen maar extra administratieve overlast.
Zopas hebben de Vlaamse uitgevers hun freelancejournalisten geïnformeerd over hun nieuwe vergoedingswijze voor freelancejournalisten, en meer bepaald de fiscale kwalificatie daarvan.
Voor de VVJ-communicatie hierover: zie www.journalist.be.
Weliswaar koppelden de uitgevers hieraan - in nauw overleg met elkaar - meteen ook een wijziging van het BTW-regime: alle freelancers worden voortaan verplicht te factureren met BTW.
De VVJ heeft hierbij volgende bedenkingen.
- De wijziging van het BTW-regime is tot stand gekomen buiten elk overleg, laat staan met goedkeuring van de VVJ. Ze is geheel voor rekening en verantwoordelijkheid van de uitgevers.
- De VVJ betreurt enorm de collectieve onderwerping van alle freelancejournalisten aan de BTW.
Sinds 1993 genieten alle schrijvende zelfstandige journalisten immers van een onbetwistbare BTW-vrijstelling, die is verankerd in artikel 44, §3, 3° van het BTW-wetboek.
In een beslissing van de BTW-administratie (Aanschrijving nr. 8 van 10 maart 1993, nummer 44/1207) staat letterlijk:
"Rekening houdend met het feit dat de door bedoelde personen opgestelde artikels gewoonlijk - in hoofde van de auteur - getuigen van een persoonlijk en origineel werk én dat in de overeenkomst tussen die personen en de uitgevers van kranten en tijdschriften normaal voorzien wordt dat alle artikels - geschreven door de journalisten en de perscorrespondenten - zullen gepubliceerd worden, aanvaardt de Administratie de interpretatie van de betrokken partijen dat betreffende artikels door een auteursrecht beschermd zijn en dat het verstrekken ervan aan de uitgevers geschiedt in het kader van een contract voor uitgave dat krachtens art. 44, §3, 3° W.BTW is vrijgesteld. De omstandigheid dat de zelfstandige journalist of zelfstandige dagbladcorrespondent de rechten die hij op zijn werk bezit exclusief voorbehoudt aan één uitgever, doet geen afbreuk aan wat voorafgaat."
Ook in de praktijk heeft deze regeling nooit ofte nimmer problemen gegeven.
De VVJ betwist dan ook formeel de bewering van de uitgevers dat ze juridisch zouden verplicht zijn om tot de wijziging over te gaan.
- Evenmin klopt hun bewering dat er een link zou zijn met de nieuwe 50/50 fiscale kwalificatie van de vergoedingen aan freelancers: die link is er niét.
Integendeel: in hoofdstuk III.E van de ruling die we zonet kregen van Financiën, wordt met zoveel woorden beklemtoond dat deze ruling géén impact heeft op de BTW-vrijstelling voor freelancejournalisten.
Artikel 68 van de beslissing van de Dienst Voorafgaande Beslissingen van Financiën van 4 april 2017:
"De BTW-vrijstelling voor uitgavecontracten (artikel 44, §3, 3° WBTW) blijft van toepassing, zowel op het gedeelte van de vergoeding dat als baten wordt beschouwd voor de doeleinden van de directe belastingen, als op het gedeelte dat als auteursrechten wordt beschouwd voor dezelfde doeleinden."
- Een eerste peiling bij de Vlaamse freelancejournalisten (redacteuren) leert dat de overgrote meerderheid op dit ogenblik gebruikmaakt van de BTW-vrijstelling. Enkel de kleine minderheid van zelfstandigen die met een vennootschapje werken, factureert - overigens geheel normaal - met BTW.
- Voor het gros van de schrijvende zelfstandige journalisten komt de ingreep van de uitgevers neer op een aanzienlijke verzwaring van hun administratieve werklast. Die komt dan in de plaats van de administratieve vereenvoudiging die de uitgevers voor zichzelf regelen - overigens het enige valabele argument dat ze voor de maatregel kunnen inroepen.
- Voor deze vrijstelling is indertijd - en ook later nog - door journalisten en journalistenbond hard geijverd. Dit maakt het des te spijtiger dat deze belangrijke fiscale tegemoetkoming vanwege de overheid nu in één keer door de Vlaamse uitgevers onderuit wordt gehaald.
- De VVJ heeft de Vlaamse uitgevers met aandrang gevraagd om op de maatregel terug te komen, wat ze niet willen. Dat zet freelancers mogelijk onder druk: akkoord gaan met de regeling of - misschien - niet langer aan de bak komen.
- De VVJ onderzoekt nu de legitimiteit van de ingreep: gelet op de vermelde juridische grondslag, is het betwistbaar of de Vlaamse uitgevers zomaar op eigen houtje kunnen beslissen dat hun freelancejournalisten BTW-plichtig zijn. Hierover later meer.
(PD)
