Na aanzwellende kritiek op het midden maart gelanceerde voorstel schrapte het Belgisch voorzitterschap de controversiële verordening tegen kindermisbruik van de agenda.
Na 'chat control' valt ook 'upload moderatie' die techbedrijven toelaat om beelden van kindermisbruik voorafgaandelijk te scannen niet te rijmen met fundamentele vrijheden. Ook journalistiek botst het op grenzen.
Concrete aanleiding voor het Europees optreden is het volgens Child Focus exponentieel toegenomen volume aan misbruikbeelden en -video’s dat versleuteld circuleert. End-to-endencryptie waar berichtenapps als WhatsApp, Signal, iMessage en Messenger gebruik van maken, staat bovendien een efficiënte aanpak in de weg.
'Upload moderatie' komt tegemoet aan die bezorgdheid. Zo wijst een scan nog vooraleer de beelden verstuurd worden uit of het licht op rood springt. In tegenstelling tot 'chat control' zou 'upload moderatie' dus niet aan encryptie as such raken. Critici weerleggen dat.
De voorgestelde Europese aanpak is vergaand, ook op het vlak van persvrijheid. Als de vrije informatiestroom aan banden wordt gelegd en informatie niet langer vrij en in vertrouwen kan circuleren, dan is de burger daar finaal het slachtoffer van. Om die reden moet elke beperkende maatregel proportioneel zijn of afgestemd zijn op het risico. Dat vraagt om een objectieve en feitelijke analyse van het veiligheidsrisico.
Bijkomend moet de maatregel pertinent zijn. Tegenstanders wijzen op de vals positieven, waarbij beelden foutief worden aangevinkt als misbruikbeelden. Ook de weinig doelgerichte aanpak waarbij iedereen aan een controle onderworpen wordt, kan bezwaarlijk proportioneel genoemd worden.
Bij wijze van slotbeschouwing nog dit: onze verhouding met techgiganten blijft ambigu. Eerst lieten we ze decennia hun gang gaan, inmiddels laten we toe dat ze op het terrein van politie en justitie komen. In een rechtstaat gaat de uitoefening van openbare macht gepaard met checks en balances. Als een deel van die macht wordt uitbesteed aan private spelers vervalt die cruciale bescherming.
Namens het VVJ-bestuur,
Charlotte Michils
Algemeen secretaris VVJ/AVBB
