Bij een onderzoek naar lekken in een politiek-deontologische zaak in Gent, heeft de lokale justitie niet enkel de telefonische communicatie van politici maar ook die van journaliste Sabine Van Damme van HLN in kaart gebracht. Uit het strafdossier blijkt zwart op wit dat haar telefoon- en sms-verkeer van minstens een dag volledig is uitgelezen.
Voor de journaliste is het – zoals voor de betrokken politici – zonder meer tragisch dat het gerecht zomaar kan overgaan tot het registreren van haar telefonische communicatie. Dit legt een loodzware hypotheek op elke verdere communicatie in de toekomst, zeker wanneer die vertrouwelijk is. Bovendien gaat het om een regelrechte inbreuk op de wet van 7 april 2005 die het journalistieke bronnengeheim beschermt.
De VVJ / AVBB steunt de journaliste in haar verzet tegen deze flagrante onwettigheid. Een klacht met burgerlijke partijstelling voor het geleden nadeel wordt voorbereid.
De VVJ / AVBB dringt daarnaast opnieuw bij minister van Justitie Koen Geens aan op meer sensibilisering van de magistratuur voor de wet op het journalistieke bronnengeheim.
Eind vorig jaar bleek ook VRT-journalist Bart Aerts het slachtoffer van een onwettige aantasting van zijn bronnengeheim. Dat gebeurde na berichtgeving over de zogenaamde Kasteelmoord. Tot vandaag weigert het Gentse gerecht de inbeslaggenomen smartphone van journalist Aerts terug te bezorgen. Het parket beweert dat het toestel niet wordt uitgelezen, maar wil het wel verbeurd verklaren als ‘instrument’ van het misdrijf (Bart Aerts wordt vervolgd voor mededaderschap aan misbruik van het inzagerecht in een strafdossier). Het hof van beroep van Gent doet hierover een uitspraak op 17 januari.
De VVJ / AVBB stelt met grote ongerustheid vast dat na tien jaar van relatieve rust, als gevolg van de wet van 2005, justitie het journalistieke bronnengeheim opnieuw en flagrant met de voeten begint te treden. Mogelijk is deze evolutie al een tijdje clandestien aan de gang, maar de twee recente incidenten leveren nu onomstotelijke bewijzen ervan.
De VVJ / AVBB herinnert eraan dat de wettelijke bescherming van het journalistieke bronnengeheim een delicaat evenwicht inhoudt, en geenszins belet dat journalisten hun wettelijk en deontologisch bepaalde verantwoordelijkheden opnemen. Des te belangrijker is het dat justitie, politie en inlichtingendiensten de wet van 2005 toepassen, als essentiële bouwsteen van de persvrijheid en democratie in het land.
