Elisa Hulstaert schrijft nog maar een jaar of twee voor Knack, vooral over artificiële intelligentie. Op die korte tijd hebben AI-tools de manier van werken op de redactie al sterk veranderd, vertelt ze op de website van de VUB.
'Roularta, onze uitgeverij, heeft zelfs een AI-expert in dienst. Die heeft journalistieke ervaring en voelt dus goed aan wat een redactie kan gebruiken. Zij test de AI-tools eerst zelf en rolt ze dan uit op de redactie. Is de feedback goed, dan wordt er soms geïnvesteerd in een abonnementsformule.'
Welke AI-tool heeft jouw leven aangenamer gemaakt?
'Transscriptiesoftware. Die zet gesproken bestanden om in geschreven tekst. Ik had altijd een broertje dood aan het uitschrijven van lange interviews. Het is saai en tijdrovend werk. Speech-to-text software klaart de klus in geen tijd. Omdat het Nederlands een kleine taal is, heeft het even geduurd voor er goede tools voor kwamen, zoals Good Tape en Sonix. Het laatste jaar zijn ze er met sprongen op vooruitgegaan.'
Welk merk gebruiken jullie nu?
'We hebben net een abonnement op Limecraft genomen. Deze week heb ik die tool voor het eerst uitgeprobeerd. Ik was aangenaam verrast. Mijn interview van meer dan twee uur was op 10 minuten tijd omgezet in 41 pagina’s Word. Terwijl het gesprek nog vers in mijn geheugen zit, markeer ik de relevante stukken al met geel. En ik check de cijfers. Die schrijf ik tijdens het interview op, omdat de tool daar gemakkelijk fouten in maakt.'
Die output kan je toch niet zomaar gebruiken?
'Zeker niet! Mensen spreken niet in perfecte volzinnen. Ze maken gedachten niet af, weiden uit, voegen iets toe aan wat ze een kwartier eerder al verteld hebben. Het is aan de journalist om structuur aan te brengen, de essentie eruit te halen en alles helder te formuleren,… Er is dus nog werk aan. Hoofdredacteurs en uitgevers mogen dus niet denken dat een artikel dankzij transcriptiesoftware dubbel zo snel klaar zal zijn.'
Kan die transscriptiesoftware overweg met de Vlaamse dialectenrijkdom? Hoed of heel hoed?
'Ook dat gaat steeds beter. Bij een West-Vlaamse geïnterviewde haalt hij al eens een g en een h door elkaar, maar dat is snel aangepast.'
Welke AI-tools gebruiken jullie nog?
'Vertaalsoftware. Als ik een interview in het Engels afneem, kan ik het door Limecraft laten transcriberen en meteen door DeepL, dat in het systeem geïntegreerd is, in het Nederlands laten omzetten. Je moet wel eerst alle fouten uit de transscriptie halen, anders worden die gewoon mee vertaald.'
Wat met artikels die Knack uit anderstalige magazines overneemt?
'Ook die vertaalden we tot voor kort met DeepL. Een eindredacteur ging er dan nog eens door, want het Nederlands schuurde soms nog een beetje. Sinds kort gebruiken we steeds vaker ChatGPT, ook weer gevolgd door een menselijke check. Die tool geeft momenteel de beste resultaten.'
'Het voordeel van ChatGPT is dat je kunt spelen met de prompts – dat zijn de instructies die je aan de tool geeft. Je kunt bijvoorbeeld als prompt geven dat de vertaling bedoeld is voor een nieuwsmagazine en dat het dus een zekere sérieux mag uitstralen. Zo zit ook de toon juist. Die prompts zijn ook voor leerkrachten interessant. Die kunnen bijvoorbeeld een complex artikel uit Knack halen en de tool vragen om dat te herschrijven op het niveau van twaalfjarigen.'
Waarvoor gebruik jij ChatGPT nog?
'Soms laat ik de tool mogelijke interviewvragen formuleren. Die neem ik niet letterlijk over, maar het kan wel inspirerend werken. Zo blijf je niet hangen in je eigen referentiekader. ChatGPT is ook een handige schrijfhulp. Je kunt bijvoorbeeld een schema voor je artikel vragen, met een mogelijke volgorde voor de thema’s die aan bod moeten komen. Ook suggesties voor titels en intro’s zijn mogelijk. Als je je geen zorgen maakt over copyright en intellectuele eigendom, kan je zelfs je artikel uploaden en vragen om daar een inleiding van vijf zinnen boven te zetten.'
Gedaan met de angst voor het witte blad!
'Absoluut. Voor alle duidelijkheid: het schrijven doe ik nog altijd zelf.' (lacht)
Lees hier het volledige interview.