1. De reportage doet onvermijdelijk diverse vragen rijzen van deontologische aard.
-Was de gehanteerde undercovertechniek geoorloofd?
-Is er voldoende klaarheid geschapen over de aangebrachte feiten (waren het nu valse of echte wapens)?
-Was de persoonlijke veiligheid van de betrokken journaliste voldoende gevrijwaard?
-Werden de strafrechtelijke en financiële risico’s voor de journaliste voldoende ingecalculeerd?
Het VVJ-bestuur legt deze vragen voor aan de Raad voor de Journalistiek, die het uitgelezen platform is om bindende conclusies te trekken voor de hele mediasector, inclusief de redactieverantwoordelijken.
2. De reportage had als finaliteit de onveiligheid van politieke prominenten aan te kaarten, maar daarnaast zijn er ongetwijfeld bedenkingen te maken omtrent de maatschappelijke opportuniteit van dergelijke reportages.
-Zo is er een reëel risico dat ze potentiële terroristen juist op verkeerde gedachten kunnen brengen.
-Daarnaast lijdt het geen twijfel dat het resultaat een nog verdergaande verscherping van veiligheidsmaatregelen is – ook voor journalisten zelf.
De VVJ beklemtoont dat de afweging van deze opportuniteitsoverwegingen in essentie toekomt aan de betrokken (hoofd)redactie, maar pleit niettemin voor een grotere bezinning op dit vlak, ook al omdat de werkvoorwaarden van journalisten zelf hier in het geding zijn.
3. De VVJ neemt intussen ontsteld kennis van het gedwongen vertrek van een freelance journalist bij Telefacts nadat hij weigerde de betrokken undercoverreportage uit te voeren, dit om pertinente redenen van persoonlijke veiligheid en deontologie.
Voor de VVJ bevestigt dit alleen maar de te zwakke positie waarin freelancers maar ook loontrekkende journalisten op dit ogenblik moeten werken.
De VVJ herhaalt dan ook haar dringende vraag naar performante redactiestatuten en standaardcontracten, teneinde de intellectuele en deontologische onafhankelijkheid van journalisten te vrijwaren.
In dat verband neemt de VVJ de VTM-hoofdredactie op haar woord waar zij zegt momenteel aan een redactiestatuut te werken.
De Raad van Bestuur van de VVJ
29 maart 2006
(foto: vtm.be)
