Dat blijkt uit een grootschalig onderzoek naar de wijze waarop de Vlaamse nieuwsmedia met slachtoffers omgaan. Het best gebeurt dat met de nodige schroom, aangezien slachtoffers snel een tweede keer worden 'gevictimiseerd' bij overdreven of ongepaste media-aandacht. Vanuit dat perspectief bestelden de Vlaamse ministers Ingrid Lieten (Media) en Jo Vandeurzen (Welzijn) een rapport bij het wetenschappelijke Steunpunt Media.
Al bij al brengen de Vlaamse kranten en omroepen het er behoorlijk vanaf. De helft van het totale aantal slachtoffers in het nieuws blijft anoniem. Eén op tien wordt enkel met de voornaam of initialen genoemd. En in zowat vier van de tien gevallen wordt het slachtoffer van een ongeval, ramp of delict met de achternaam geïdentificeerd.
Een volledige identificatie van de slachtoffers kan, volgens de Code van de Raad voor de Journalistiek, wegens de aard van de feiten, het gewichtige maatschappelijke belang, de bekendheid van het slachtoffer of de instemming van het slachtofffer of diens nabestaanden. Zowat twee op de drie naamsvermeldingen kan met een van die argumenten worden gelegitimeerd. "Onder de Vlaamse journalisten is over het algemeen een sterk ethish bewustzijn aanwezig", schrijven de onderzoekers van de KU Leuven en Universiteit Antwerpen.
Doen de Vlaamse nieuwsmedia het dus goed, altijd kan alles beter. De wetenschappers pleiten in dat verband voor een nog krachtdadiger zelfregulering via de Raad voor de Journalistiek. Die moet beter bekend worden bij het grote publiek, en dat kan bijvoorbeeld via de verplichte publicatie van zijn uitspraken in het betrokken nieuwsmedium. Het Steunpunt Media vraagt ook de instelling van een eigen ombudsdienst binnen elk nieuwsmedium afzonderlijk.
De Raad voor de Journalistiek speelde bij monde van secretaris-generaal Flip Voets onmiddellijk in op het rapport. De termijn om klacht in te dienen bij de Raad wordt met onmiddellijke ingang verdubbeld van één tot twee maanden. De Raad zal ook beter communiceren over zijn werking en uitspraken.
(PD), foto Filip De Smet (Photo News)
Voor het volledige onderzoeksrapport 'Pers en Slachtoffers': www.steunpuntmedia.be
