1.Verzekering beroepsaansprakelijkheid
Sinds een tweetal jaren biedt de VVJ geen goedkope verzekering voor beroepsaansprakelijkheid meer aan voor haar leden. Vroeger was dat het wel geval, maar de verzekeraar heeft de verzekering opgezegd wegens niet rendabel. De VVJ is sinds enige tijd aan het onderhandelen met een andere verzekeraar en het ziet er naar uit dat nog dit voorjaar een polis kan worden aangeboden tegen een competitieve prijs.
Het probleem is evenwel dat bijna alleen de zelfstandigen interesse tonen voor een dergelijke aansprakelijkheidsverzekering. Loontrekkenden voelen zich gedekt via hun werkgever.
Wij, van de werkgroep zelfstandigen, zouden het liefst zien dat de VVJ de verzekering verplicht maakt voor elk lid en een deel van de premie zelf betaalt. Loontrekkenden zijn hier echter niet mee eens, omdat ze de noodzaak niet inzien. Daarom zou een enquête moeten worden gedaan onder de zelfstandigen, om te peilen naar de interesse voor een beroepsaansprakelijkheidsverzekering, en tegen welke prijs.
2.Onderhandelingen met de Vlaamse Dagbladuitgevers (VDU) over een standaard-aannemeningsovereenkomst voor zelfstandigen
Een kleine historiek:
- debat van 6 mei 2004 in de Residence Palace in Brussel: VDU-voorzitter en uitgever van De Tijd Hans Maertens engageert zich om met zijn collega ’s over de problemen van de freelancers te gaan praten;
- 10 juni 2004: een eerste bijeenkomst met Pol Deltour (nationaal secretaris VVJ), Hans Maertens, Alex Fordijn (VDU) en Luc Vanheerentals (VVJ-Zelfstandigen). Wij stellen een concept van standaardaannemingsovereenkomst voor en de uitgevers beloven om zich erover te beraden;
- 15 november 2004: de VDU reageert positief. Onderzocht zal worden hoe tot een standaard-aannemingsovereenkomst voor de kwalitatieve aspecten kan worden gekomen. Elementen als tarifering en prijzenpolitiek moeten op bedrijfsniveau worden besproken. Ook de auteursrechten wil men buiten de overeenkomst houden;
- Bij de zelfstandigen in de e-groep is er nog weinig animo om verder te praten, omdat de uitgevers niet wilenl praten over betalingen. De raad van bestuur van de VVJ besluit toch een nieuw gesprek aan te vragen;
- februari 2005: nieuw gesprek met Maertens en Fordijn. Nog steeds geen bereidheid om concrete tarieven en auteursrechten op te nemen in de aannemingsovereenkomst. Wat de tarieven betreft, wil men wel een aantal \"aanbevelingen” doen. Over tal van andere punten zoals opzeggingsvergoeding, klachtenprocedure, geen wijzigingen aan teksten zonder toestemming van de auteur en andere voor ons gevoelige punten is er wel toenadering;
- deze vergadering leidt tot een nieuwe tekst waarover de uitgevers zich willen beraden. Tot nog toe wachten we, ondanks aanmaningen in De Journalist, nog altijd op antwoord.
3. Financiële thema\'s
a) De werkgroep blijft vragen dat uitgevers voor zelfstandigen een identieke inspanning doen op het vlak van pensioenen als ze leveren voor het aanvullend pensioen voor loontrekkenden;
b) Zelfstandigen willen ook de voordelen die Belgacom nu aan loontrekkenden aanbiedt.
4. Erkenningscommissie
Eind dit jaar moeten alle journalisten die erkend zijn als beroepsjournalist opnieuw een erkenningsaanvraag indienen. We vragen dat geen enkel onderscheid wordt gemaakt in de behandeling tussen zelfstandigen en loontrekkenden. Als zelfstandigen volledig worden gecontroleerd op alle inkomsten, dan moet dat ook gebeuren met de loontrekkenden. Dat veronderstelt dus bij hen een inzage in de belastingsaangifte.
Een erkenning als journalist kan wettelijk gezien niet als de betrokkene ook commerciële activiteiten uitoefent. We vragen dat de commissie dat principe soepel toepast en enkel rekening houdt met die commerciële activiteiten die de journalistieke onafhankelijkheid in het gedrang brengen.
We willen ook dat de erkenningsaanvraag deze keer niet gepaard gaat met een immense paperasserij en dat het aan zelfstandigen zelf wordt overgelaten hoe zij het overtuigende bewijs leveren dat ze journalist in hoofdberoep zijn en geen commerciële activiteiten uitoefenen.
Eind vorig jaar is er een vergadering geweest van de VVJ met de erkenningscommissie over die problemen. Er was vanuit de commissie toenadering wat \"paperrasserij\" betreft. Wij zullen oordelen wanneer de commissie eind dit jaar bekendmaakt wat er nodig is om de erkenning te bekomen!
5. Dienstverlening
Sinds september heeft de VVJ een deeltijdse adviseur voor de freelancers in dienst. Ivan Declercq heeft ondertussen een enquête gehouden onder de zelfstandigen, hij bemiddelt in enkele conflicten tussen freelancers en hun opdrachtgevers, zal het vademecum voor zelfstandige journalisten updaten, levert geregeld individuele adviezen en beantwoordt vragen van allerlei aard van (aspirant)leden van de VVJ.
6. Ons manifest
Enkele jaren terug hebben ruim 150 freelancers een manifest ondertekend in verband met de situatie van de zelfstandigen. De voornaamste eisen:
- een uurloon van minimaal 30 euro voor beginnende journalisten en 50 euro voor wie aan het einde van de loopbaan is (na 40 jaar);
- voor elk hergebruik van het journalistieke product 50 procent van de oorspronkelijke vergoeding;
- betaling binnen de maand na publicatie;
- wanneer een prestatie - in opdracht geleverd - niet of slechts gedeeltelijk gebruikt wordt, heeft de zelfstandige recht op de vergoeding zoals afgesproken;
- in het kader van de CAO-besprekingen moet er ook aandacht zijn voor de situatie van de zelfstandigen;
- freelancers hebben recht op het behoud van hun bijdrage. Inhoudelijke wijzigingen zonder toestemming van de auteur kunnen slechts in situaties van extreme tijdsnood;
- er moet een ombudsdienst worden opgericht voor zelfstandige journalisten, die bemiddelt bij conflicten;
- wie geregeld opdrachten vervult voor een opdrachtgever heeft recht op een redelijke opzegtermijn als die laatste de samenwerking wil verbreken;
- zelfstandigen die werken voor een opdrachtgever moeten de kans krijgen minstens één keer per jaar samen te vergaderen. (foto: Vincent Kalut, Photo News)
Luc Vanheerentals
