Kan een minister zomaar een journalist blokkeren op sociale media? Het overkwam journalist en oud-rechter Jan Nolf, toen hij Vlaams Justitieminister Zuhal Demir (N-VA) op Twitter een bericht had gestuurd.
Charlotte Michils
(Foto: Belga)
Eind september noemde Demir de Gentse burgemeester Mathias De Clercq (Open VLD) in een felle post een 'stokende haatsmurf'. Jan Nolf, die met zijn nieuwsblog JustWatch het justitiebeleid op de voet volgt, maande haar hierop tot kalmte aan, zonder meer. Prompt ging de Vlaamse minister van Justitie over tot blokkering van Nolfs account. Het resultaat: geen posts meer van de minister, zelf elke interactie ontzegd en geen zicht meer op de interacties met andere twitteraars. Jan Nolf, die als journalist in bijberoep is aangesloten bij de VVJ, ziet zijn journalistieke activiteiten op die manier ernstig gekortwiekt. Voor hem cruciale informatie bereikt hem niet meer. Weliswaar zou hij via omwegen alsnog aan die posts kunnen geraken, bijvoorbeeld door een ander account aan te maken of door uit te loggen. Maar zoiets weegt hoegenaamd niet op tegen een directe verbinding met de volledige twitteromgeving van de betrokken minister, aldus Jan Nolf. En dus wordt hij wel degelijk getroffen in zijn journalistieke vrijheden.
Voor een precedent kunnen we in de VS terecht. Daar werden op zeker ogenblik academici van Columbia University door president Trump op Twitter geblokkeerd, nadat ze voor hem kritische boodschappen hadden gepost. Een rechter oordeelde toen dat het Twitter-account van de Amerikaanse president een publiek forum is en dat discriminatie op grond van overtuiging bijgevolg niet kan. Het Amerikaanse Hooggerechtshof staat op punt om zich uit te spreken in een gelijksoortige zaak waarbij Trump burgers blokkeerde. De kans is reëel dat de klagers ook dit keer zullen winnen.
Wellicht gaat de rechtspraak ook bij ons die kant uit. Artikel 10 van het Europese Mensenrechtenverdrag (EVRM), dat de persvrijheid regelt, zegt dat viewpoint discrimination niet kan. Ook belangrijk is dat door de blokkering de toegang tot bestuursinformatie wordt ontzegd, een recht verankerd in de Belgische Grondwet en het Vlaams Bestuursdecreet. Meer principieel belemmert de blokkering van een journalist op Twitter de waakhondfunctie van de pers. En sociale media zijn toch meer dan een marketingtool.
Meer informatie op de blog van Jan Nolf: JustWatch.
De VVJ steunt Jan Nolf in zijn pogingen om het conflict te ontmijnen.
