De Belgische en in België woonachtige journalisten die de Europese toppen aan het Schumanplein willen verslaan, moeten, als het van de Belgische regering afhangt, voortaan 50 euro betalen voor een zesmaandelijkse veiligheidsscreening door de Belgische veiligheidsdiensten. De AVBB (VVJ/AJP) en API (de Vereniging van Buitenlandse Journalisten in België) verzetten zich met klem tegen de maatregel en vragen dringend overleg.
De Raad van de Europese Unie kondigde de nieuwe regeling aan op zijn website, waar reporters zich moeten accrediteren voor de Europese toppen in Brussel. "Sinds 1 juni 2018 voorziet een nieuwe Belgische wet een vergoeding van 50 euro ten laste van de werkgevers van elk individu dat een veiligheidsscreening ondergaat. De screening blijft momenteel voor zes maanden geldig. De factuur zal door de Belgische autoriteiten op een later moment opgestuurd worden naar uw werkgever", zo staat te lezen op de website van de Raad, die eraan herinnert dat de veiligheidsscreening verplicht is.
De Belgische AVBB en API, de vereniging die buitenlandse journalisten actief in België groepeert, tekenden onmiddellijk verzet aan bij de Belgische regering.
Hun protestbrief gaat als volgt:
Aan de heren
Charles Michel, Eerste minister
Jan Jambon, minister van Binnenlandse Zaken
Didier Reynders, minister van Buitenlandse Zaken
Koen Geens, minister van Justitie
Steven Vandeput, minister van Defensie
Brussel, 1 augustus 2018
Geachte heer minister,
Betreft: aangepaste en betalende accreditatieprocedure voor de Europese Raad
met grote verbazing neemt de AVBB (Algemene Vereniging van Beroepsjournalisten in België) kennis van een nieuwe en betalende accreditatieprocedure voor journalisten die de Europese Raad willen verslaan.
Voor Belgische journalisten en andere journalisten met verblijf in België, worden bijkomende voorwaarden opgelegd vergeleken bij de huidige procedure, met name een machtiging voor een veiligheidscontrole, die moet worden geprint, ondertekend en opgeladen bij de inschrijving.
Bovendien zou voor deze veiligheidscontroles aan de journalist - of diens werkgever als hij / zij in loondienst is - een vergoeding van € 50 worden aangerekend.
De wettelijke basis hiervoor blijkt de wet van 11 december 1998, zoals gewijzigd door de wet van 23 februari 2018, te zijn.
De AVBB verzet zich, samen met API (de Vereniging van Buitenlandse Journalisten in België), met klem tegen deze gang van zaken.
Ze wordt doorgevoerd zonder enig overleg met de journalistieke sector - overigens geheel tegen de letter en de geest van de wet in, die een systeem van veiligheidsscreenings beoogt precies in nauwe samenwerking tussen de betrokken maatschappelijke sectoren en de bevoegde FOD.
De beoogde veiligheidsscreenings roepen ook heel principiële bezwaren op, die te maken hebben met essentiële journalistieke rechten en vrijheden. Wie waarborgt, onder meer, dat de onderzoeken niet indruisen tegen het zowel internationaal als nationaal vastgelegde journalistieke recht op bronnengeheim?
Ook de financiële bijdrage strookt niet met het recht op vrije nieuwsgaring. We verzetten ons principieel tegen de invoering van een vergoeding die de journalist of diens werkgever moet betalen voor de beoogde veiligheidsonderzoeken.
Zo'n vergoeding schept bovendien een gevaarlijk precedent.
Nergens anders in de democratische wereld moeten journalisten betalen voor een accreditatie.
Voor freelancers, die niet in de mogelijkheid zijn een werkgever aan te spreken, dreigt deze vergoeding een drempel te creëren.
Franse en Duitse journalisten die niet in België wonen en hier de Europese Raad komen verslaan, moeten dan weer geen bijdrage betalen (zij worden gescreend door hun nationale veiligheidsdiensten), wat neerkomt op discriminatie.Als representatieve beroepsunie van professionele journalisten in België vragen we met aandrang dat de voorgenomen accreditatieregeling, inclusief de doorrekening van een eventuele veiligheidsscreening voor Belgische of in België verblijvende journalisten die Europese toppen willen bijwonen, niet wordt toegepast.
We wijzen daarbij ook op de risico's van imagoschade als dit plan wel wordt doorgezet en dit doordringt bij de vele honderden journalisten die hierdoor getroffen worden. Ons land zou onnoemelijk veel krediet verliezen wat persvrijheid betreft.
Tegelijk houden wij ons, samen met API, ter beschikking voor elk overleg.
We danken u alvast voor de aandacht die u aan dit schrijven zal willen besteden.
Namens de AVBB,
Kris Van Haver, voorzitter AVBB/VVJ
François Ryckmans, voorzitter AGJPB/AJP
Martine Simonis, nationaal secretaris AGJPB/AJP
Pol Deltour, nationaal secretaris AVBB/VVJ
Beeld: © Thierry Monasse/Polaris/Photo News
