VRT-journalist Bart Aerts is door het Gentse hof van beroep vrijgesproken van ‘misbruik van inzagerecht’ in het strafdossier over de Kasteelmoord. Dat is bijzonder goed nieuws voor de gerechtsjournalistiek. Bart Aerts tekende op 17 november 2016 voor een bijdrage in het VRT-Journaal en TerZake, waarin hij dubieuze contacten onthulde tussen de burgerlijke partij in het dossier van de Kasteelmoord – de familie van de vermoorde Stijn Saelens – en justitie. Dat leverde hem, net zoals de zoon van (de toen nog hoofdverdachte, later veroordeelde) dokter Gyselbrecht, een vervolging op voor ‘misbruik van inzagerecht’ in het onderzoeksdossier. Zoon Peter Gyselbrecht erkende immers snel dat hij de informatie aan Bart Aerts had bezorgd. In de berichtgeving kwamen ook getapte telefoongesprekken aan bod, en dat leverde Peter Gyselbrecht en Bart Aerts nog een bijkomende tenlastelegging van inbreuk op de telecomwetgeving op. De Brugse correctionele rechtbank veroordeelde beiden op 10 mei 2021 voor deze feiten tot 4 maanden cel, waarvan 3 met uitstel. Ze moesten ook een morele schadevergoeding van enkele duizenden euro’s betalen aan de familie Saelens. Het Gentse hof van beroep heeft die uitspraak nu radicaal omgedraaid. Wat journalist Bart Aerts betreft, hanteert het daarvoor een formeel argument. De tenlastelegging sloeg immers op ‘het overmaken van de verkregen tapgesprekken aan de VRT’, maar de facto was dat aan hemzelf als eindredacteur van TerZake. Dat Bart Aerts de reportage verder besprak met de redactie, de deontologische adviesraad en de juridische dienst van de VRT, kan al evenmin als ‘overmaken’ in de strafrechtelijke zin worden beschouwd, aldus het arrest. Geen manipulatie Volledigheidshalve voegt het hof van beroep er nog aan toe dat de VRT-berichtgeving wel degelijk als finaliteit had aan te tonen dat er rond het onderzoek van de Kasteelmoord een ‘ons-kent-ons’-sfeer hing tussen de familie Saelens en Brugse justitiefunctionarissen, en dat de familie Saelens erop uit was de Brugse justitie te beïnvloeden. Het doel was met andere woorden niet om het onderzoek te manipuleren of de privacy van een procespartij te schenden – wat voorwaarden zijn om iemand te veroordelen voor ‘misbruik van het inzagerecht in een strafdossier’. Om dezelfde reden werd Bart Aerts ook vrijgesproken voor schending van de telecomwet. En hetzelfde lot viel zelfs zoon Peter Gyselbrecht ten deel, ondanks het feit dat hij had erkend de informatie aan de journalist te hebben doorgespeeld. Ook van hem erkende het hof van beroep dat hij daarbij geen kwaadwillige intenties had, wel de bedoeling om zichzelf te verweren nadat hij persoonlijk hard door de familie Saelens en de Brugse justitie was aangepakt. Het arrest is voor gerechtsjournalisten een hele opluchting. Als de aanvankelijke veroordeling bevestigd was geweest, zou berichtgeving over lopende strafonderzoeken bijzonder moeilijk zijn geworden. Veel journalistieke verslagen die niet door justitie zelf zouden zijn geïnspireerd, hadden dan als ‘misbruik van inzagerecht’ kunnen worden vervolgd en veroordeeld. Pol Deltour Arrest Hvberoep Gent 16.03.2022
