Directe oorzaak van het financieel tekort van afgelopen jaar is het niet betalen van de gebruikelijke ‘patronale bijdrage’ door drie uitgevers: Corelio, De Vlijt en Concentra. Dat heeft een gat geslagen van € 17.000. Volgens de laatste berichten zou het probleem voor 2012 wel opgelost raken, maar als alle uitgevers in 2013 hun bijdrage niet meer zouden betalen, kost dat de VVJ € 38.000. Decennialang hebben de uitgevers die bijdragen betaald aan de VVJ voor haar verdediging van de journalistiek en van de nieuwsmedia als sector. Nu koppelen ze de betaling van die bijdrage aan een vijftal voorwaarden, onder meer op het vlak van journalistieke auteursrechten.
Ook de daling van het aantal beroepsjournalisten is mede oorzaak van een vermindering van inkomsten bij de VVJ. Die daling is in essentie te wijten aan de economische crisis in de media. Daardoor voldoen veel journalisten niet langer aan de criteria die de Erkenningscommissie hanteert: professioneel als journalist werken voor een algemeen nieuwsmedium en niet tegelijk een andere broodheer dienen. Zo speelde een pak journalisten hun perskaart kwijt bij de jongste vernieuwingsronde.
Tijdens de Algemene Vergadering werd bekeken hoe het probleem kan worden opgevangen. Snoeien in het personeel van de VVJ is geen optie, omdat het secretariaat al werkt met een minimale bezetting (2 voltijdse en 2 parttime krachten) en men de service aan de leden niet kan verminderen. Eventueel kan worden overwogen om het magazine De Journalist alleen nog online uit te geven – bespaart druk- en portkosten – en de Journalistenagenda te schrappen.
Aan de kant van de inkomsten kan worden gestreefd naar een verhoging van de subsidie van de Vlaamse Gemeenschap. En de penningmeester heeft de vergadering de toestemming gevraagd om, indien nodig, de ledenbijdrage op te trekken. Die is voor de Vlaamse journalisten al enkele jaren € 115 per jaar, terwijl de Franstalige collega’s € 133 betalen.
Volgens Frans Wauters is een gelijkschakeling van de bijdragen, op het niveau van de Franstalige collega’s, met het oog op een fusie met de Vereniging van Journalisten van de Periodieke Pers (VJPP-AJPP) een logische gang van zaken, omdat het moeilijk te verantwoorden is dat naargelang van de taalrol de bijdrage zou verschillen. Eventueel kan worden overwogen om de contributie via domiciliëring per maand te laten betalen.
Bij de opening van de Algemene Vergadering had VVJ-voorzitter Marc Van de Looverbosch woorden van lof voor de jarenlange inzet van Frans Wauters, als penningmeester van de VVJ, als directeur van de JAM en als bezieler van ‘het project Zennestraat’, de aankoop en complete renovatie van het pand waar de journalistenverenigingen en de JAM sinds enkele maanden zijn gehuisvest. Frans is 65 jaar geworden, is met pensioen gegaan en legt daarmee ook zijn functie bij de VVJ neer. Bij de JAM is hij opgevolgd door Anne-lize Vancraenem.
Felicitaties waren er ook voor de heropgerichte afdeling Antwerpen van de VVJ. Het door die afdeling georganiseerde ‘kopstukkendebat’ in de Arenbergschouwburg, net voor de gemeenteraadsverkiezingen, was een eclatant succes. En de onlangs gehouden speeddate met woordvoerders in het Provinciehuis kende ook een enorme opkomst.
Perskaart
Onder de aanwezigen ontstond ook enige discussie over de waarde van de perskaart. Vooral persfotografen voelen zich in hun werk gehinderd door fotografen zonder perskaart. Volgens een cameraman van VTM werkt een perskaart soms zelfs contraproductief: de politie laat het publiek soms doorgaan en houdt journalisten met een perskaart op een afstand van een gebeurtenis.
VVJ-nationaal secretaris Pol Deltour gaf een recent voorbeeld, als illustratie dat het niet altijd makkelijk is: voor het proces-De Gelder in Gent was duidelijk afgesproken dat alleen mensen met een officiële perskaart zouden worden toegelaten tot de beperkte ruimte in het gerecht. Een paar dagen later bleek dat een identiteitskaart ook zou volstaan, omdat Belga iemand wilde sturen die geen perskaart heeft en ook om een lokale justitieverslaggever zonder perskaart niet te moeten weren.
Ook de criteria van de Erkenningscommissie waren afgelopen zaterdag onderwerp van discussie. De suggestie werd geuit om het combinatieverbod met andere beroepsactiviteiten minder streng te gaan toepassen, zodat met name freelancejournalisten weer meer kunnen worden erkend.
Activiteitenverslag
Traditioneel had de VVJ-voorzitter de vergadering geopend met een activiteitenverslag van het jaar 2012, dat was opgesteld door de nationaal secretaris. Dat begon met een daling van het aantal beroepsjournalisten tot 2.300, of zo’n 400 mensen minder dan in 2011. Daarmee is het aantal Vlaamse beroepsjournalisten teruggevallen tot beneden het niveau van 2007.
Kwamen in het verslag nog aan de orde: het statuut van beroepsjournalist, de werkomstandigheden en het talentmanagement, de fiscaliteit van de auteursrechten, het aanvullend journalistenpensioen, de bijscholingsmogelijkheden via de Mediacademie, de relatie met justitie, de viering van tien jaar Raad voor de Journalistiek, de verhuizing van VVJ, AJP en de Jam naar de Zennestraat, de integratie met vakpersjournalisten, de heroprichting van de afdeling Antwerpen en de acties voor de persvrijheid in Turkije.
Nieuwe bestuursleden
Pol Deltour kondigde voorts aan dat bestuurslid Luc Vanheerentals ontslag neemt uit al zijn functies bij de VVJ, omdat hij zich meer wil focussen op zijn beroepsactiviteiten. Pol bracht hulde aan Luc, die zich gedurende jaren heeft ingezet voor het lot van de freelancejournalisten.
Als nieuwe bestuursleden zijn aanvaard Gie Van Roosbroeck en Erik Verreet. Gie werkt op de redactie van Gazet van Antwerpen en draait de facto al eventjes mee in de raad van bestuur van de VVJ. Hij is gevraagd Frans Wauters op te volgen als penningmeester. Erik gaat op 1 maart met brugpensioen bij de redactie van Vacature en wil zich in de vrijkomende tijd inzetten voor de beroepsvereniging.
Na de VVJ-bijeenkomst was er zaterdag nog de Algemene Vergadering van de overkoepelende nationale AVBB. Daar werd nog eens ingegaan op het dossier van het aanvullend journalistenpensioen, de fiscaliteit van de auteursrechten en een wetsvoorstel over het vermoeden van onschuld, dat de persvrijheid aan banden zou hebben gelegd. De AVBB (VVJ en AJP) is in het parlement gehoord geweest over dit dossier, waarna het wetsvoorstel ‘ter studie’ is teruggetrokken.
Inzake de fusie met de VJPP-AJPP sprak François Ryckmans, voorzitter van de AJP, de hoop uit dat over afzienbare tijd de bezwaren van de Franstaligen tegen de aanwezigheid van een niet-beroepsjournalist in hun raad van bestuur zullen wegvallen, zodat de fusie eindelijk mogelijk wordt.
Vervolgens heeft Frans Wauters uitleg gegeven over de financiering van het pand aan de Zennestraat, dat voor de helft eigendom is van de JAM, terwijl de VVJ en de AJP elk voor een kwart van de eigendom tekenen.
Als penningmeester wordt Frans ook bij de overkoepelende AVBB opgevolgd door Gie Van Roosbroeck.
De Algemene Vergadering werd afgesloten door Mehmet Koksal (AJP), met een uiteenzetting over de Turkse politieke situatie waarbij journalisten gevangen zijn gezet wegens het gebruik maken van hun recht op vrije meningsuiting.
