Karel De Gucht (VLD) had in een interview met Het Laatste Nieuws van zaterdag de Nederlandse premier Jan Peter Balkenende in weinig diplomatieke woorden omschreven, ondermeer als een 'kruising van Harry Potter en stijve kleinburgerlijkheid'. De Gucht ziet hierin een reden waarom Nederland afgelopen week in een referendum de Europese grondwet afwees. De Belgische ambassadeur is op het matje geroepen in Den Haag - een uitzonderlijke diplomatieke démarche.
De Gucht schoof de schuld voor de rel in eerste instantie op Het Laatste Nieuws. De journalist, Jan Segers, zou hem niet correct hebben geciteerd. De tekst zou ook niet goedgekeurd geweest zijn door het kabinet, en bovendien zouden de gelaakte uitspraken niet on the record maar slechts als achtergrondinformatie bedoeld geweest zijn.
WEL CORRECT
In de loop van zaterdag al pakten de omroepen in Nederland en Vlaanderen uit met het opnamebandje van het interview. Daaruit bleek onomstotelijk dat Het Laatste Nieuws allercorrectst was omgesprongen met de woorden van De Gucht. De minister restte niks anders dan zijn verontschuldigingen aan te bieden aan de Nederlandse minister-president.
In Het Laatste Nieuws van vandaag onthult politiek commentator Luc Van der Kelen nog dat De Gucht zelf Het Laatste Nieuws om het interview had gevraagd. Hij wilde namelijk in een grote krant eens goed zijn gedacht zeggen over de gang van zaken in de Europese Unie. Op geen enkel ogenblik was er sprake van 'achtergrondinformatie'. De Buitenlandminister bedong zelfs uitdrukkelijk dat hij op pagina 2 van de zaterdagkrant zou staan.
Het interview, dat vrijdagochtend afgenomen werd, is in de loop van de dag nagelezen door zowel de woordvoerder als een adjunct-kabinetschef van De Gucht. Woordvoerder Vincent Stuer bedong daarbij enkele kleine correcties aan de tekst. Zowel Stuer als adjunct-kabinetschef Dirk Achten vond de uitspraken van De Gucht over Nederland wel wat gepeperd, maar geen van beiden oordeelde het nodig of nuttig ze bij te schaven.
LE SOIR
Begin 2005 botste De Gucht ook al frontaal met de krant Le Soir in een poging om zijn vel te redden in een zwaar diplomatiek incident, dit keer met Congo. Het kabinet van De Gucht had een document opgesteld dat bezwarend was voor de Congolese president Kabila, en dat zelfs in een persmap gestoken, waarop Le Soir de inhoud ervan publiceerde. Journaliste Colette Braeckman kreeg toen de wind van voren, en werd zelfs tijdelijk het gebruik van ministeriële vluchten naar en van het Afrikaanse continent ontzegd. Dat incident is na protest van de AVBB en in overleg tussen de minister en de krant intussen wel uitgevlakt.
RAAD VOOR DE JOURNALISTIEK
Op 13 januari jl. besliste de Raad voor de Journalistiek nog dat wie een interview geeft, het in principe eens is met de publicatie of uitzending ervan. Indien er nadien ernstige redenen zijn om het interview in te houden, moet de journalist hiermee rekening houden, zeker als het gaat om intieme getuigenissen. Maar dan is het wel aan degene die op zijn medewerking terugkomt om te bewijzen dat die vraag is gesteld en op welke gronden ze gesteund is.
MEDEDELING AVBB
De AVBB schaarde zich maandagnamiddag in een mededeling achter de redactie van Het Laatste Nieuws.
Hier volgt de volledige tekst van het perscommuniqee:
"De AVBB betreurt dat minister van Buitenlandse Zaken Karel De Gucht de verantwoordelijkheid voor een diplomatiek incident met Nederland, na enkele uitspraken van de minister in Het Laatste Nieuws, heeft doorgeschoven naar de redactie van deze krant.
De redactie van Het Laatste Nieuws kan nochtans niets verweten worden in deze.
In tegenstelling tot wat de minister beweerde,
- heeft de journalist hem correct geciteerd;
- is de tekst van het interview nagelezen door liefst twee mensen op zijn kabinet;
- is er nooit sprake geweest van ‘off the record’ of ‘achtergrond’-verklaringen, en zelfs àls dit het geval was zijn ze volledig gedekt geworden door de goedkeuring bij de nalezing.
Begin dit jaar botste de minister ook al frontaal met de krant Le Soir, hoewel ook daar de betrokken journaliste geen fout kon aangewreven worden.
Door op de boodschapper te schieten, en niet zelf de verantwoordelijkheid op te nemen voor zijn daden, ondermijnt de minister de geloofwaardigheid van de pers in het algemeen. De AVBB rekent het tot haar taak hiertegen in het verweer te gaan."
Pol Deltour (foto: Bert Van Den Broucke, Photo News)
