
In februari 2016 organiseerden de VVJ en de JAM een infosessie over auteursrechten. Klik hier voor een verslag.
Wat is er veranderd met de wet op de auteursrechten?
Een wet van 16 juli 2008 bepaalt dat auteursrechten en naburige rechten forfaitair worden belast. Auteursrechten worden apart belast, namelijk aan 15%. Deze bijdrage houdt de opdrachtgever in, om het vervolgens door te storten aan de fiscus. Deze regel geldt voor auteursrechten tot 57.590 euro (inkomsten 2016 aanslagjaar 2017). Alles wat daarboven valt, kan als beroepsinkomen gezien worden.
De wetgever heeft een hoge forfaitaire kostenaftrek bepaald. Zo wordt van de eerste schijf van 15.360 euro de helft als kosten gezien. Voor de tweede schijf – tussen 15. 360 en 30.710 euro – is er een kostenforfait van 25%. Boven de 30.710 euro is er geen kostenforfait meer en bent u op dat deel van je auteursrechten 15% belasting verschuldigd.
Een regeling voor alle journalisten?
De wet van de auteursrechten is alleen van toepassing op natuurlijke personen die in eigen naam auteursrechtelijk beschermd werk leveren, zowel in hoofd- als in nevenberoep. Deze wet geldt niet voor vennootschappen.
Is dat nieuwe systeem veel voordeliger voor de auteur?
Laten we een cijfervoorbeeld nemen: een freelancer met een belastbaar inkomen van 55.000 euro.
Als uit het contract met zijn uitgever(s) blijkt dat hij uitsluitend is betaald voor de cessie of concessie van auteursrechten, dan kan in theorie die volledige som van 55.000 euro fiscaal als auteursrecht worden aangemeld. Dus: 55.000 euro aan auteursrechten en 0 euro aan beroepsinkomsten.
Even rekenen wat dat geeft:
Brutobedrag | 55.000 euro |
1ste schijf | 15.360 euro |
– 50% kostenaftrek | – 7.680 euro |
Belastbare som van die 1ste schijf | 7.680 euro |
Roerende voorheffing van 15% | 1.152 euro |
2de schijf (30.710 – 15.3600) | 15.350 euro |
– 25% kostenaftrek | – 3.837,50 euro |
Belastbare som van die 2de schijf | 11.512,50 euro |
Roerende voorheffing van 15% | 1.726,88 euro |
3de schijf (55.000 – 30.710) | 24.290 euro |
Hiervoor geldt geen kostenforfait meer | – |
Roerende voorheffing van 15% | 3.643,50 euro |
Nettobedrag (bruto – roerende voorheffing) | 55.000 – 6.522,38= 48.477,62 euro |
Deze freelancer zal dus 6.522,38euro belastingen moeten betalen op een bruto bedrag van 55.000 euro. Dat is maar 11,86 %, véél minder dan wat hij zou hebben betaald indien die 55.000 euro fiscaal als beroepsinkomsten zouden zijn behandeld.
Als het zoveel voordeliger is, waarom is er dan zoveel heisa rond geweest?
Het probleem lag in de interpretatie van het woord auteursrechten. De uitgevers gingen ervan uit dat het bedrag dat ze aan freelancers betaalden volledig bestond uit auteursrechten. De VVJ vreesde dat de fiscus dat niet zou aanvaarden en dat bij herzieningen grote sommen achterstallige belastingen en boetes zouden volgen.
Tussen 2009 en 2014 gebeurde het inderdaad dat belastingcontroleurs tijdens controles aangiften van 100% auteursrechten verwierpen en ze volledig kwalificeerden als beroepsinkomsten. Er was ook grote rechtsonzekerheid, omdat de interpretatie afhankelijk was van de individuele lokale controleurs.
De VVJ ijvert al jarenlang bij het ministerie van Financiën voor een duidelijke uitspraak die de rechtsonzekerheid wegneemt. Bij zijn aantreden als minister heeft Johan Van Overtveldt in oktober 2014 via een circulaire duidelijk gesteld dat 100 % betaald worden in auteursrechten kan, als dat ook zo duidelijk in de overeenkomst staat met de uitgever(s). Een opslitsing (bv. 70 % beroepsinkomen en 30% auteursrecht) kan ook, mits het zo in de overeenkomst staat. Is er geen percentage auteursrechten genoemd of wordt alleen in het contract vermeld dat de auteursdrechten zijn inbegrepen, dan geldt de volledige som als beroepsinkomen.
Ondertussen is gebleken dat de Bijzondere Belastinginspectie toch niet aanvaardt dat een freelancer 100% in auteursrechten wordt betaald. Dat zou niet overeenstemmen met de werkelijkheid.
Hoe zit het dan met de btw in dat stelsel van fiscaliteit op auteursrechten?
De btw staat hier volledig buiten. Daar verandert niets aan. Wie een contract voor uitgave heeft met een uitgever is vrij van het aanrekenen van btw, volgens artikel 44, §3, 3° van het btw-wetboek. Dit moet niet per se een geschreven contract zijn. Als u (geregeld) teksten of foto’s aanbiedt aan een uitgever en hij aanvaardt om die te publiceren, dan is er een contract voor uitgave. In zo’n geval zegt de btw-directie dat er geen btw mag worden aangerekend.
Wie géén contract voor uitgave heeft, is wél onderworpen aan de btw. Dat geldt ook voor wie onder een vennootschapsvorm werkt. Als de omzet kleiner is dan 25.000 euro per jaar, dan is er sowieso vrijstelling van btw, wegens kleine onderneming.
Ik heb een vennootschap opgericht, omdat ik op die manier minder belastingen moest betalen. Maar nu blijkt het fiscaal voordeliger te worden om mijn auteursrechten als persoon uit te oefenen. Wat nu?
U kunt nieuwe contracten in eigen naam afsluiten, buiten uw vennootschap om. U kunt ook de oude contracten uit uw vennootschap halen, maar dan zal u een vergoeding moeten betalen aan uw vennootschap. Hoeveel? Dat is te bepalen met de boekhouder.
Mijn uitgever verplicht me nu alles op één factuur te zetten, onkosten inbegrepen, en dat als auteursrechten te kwalificeren. Kan dat?
De gemaakte en terugbetaalde onkosten kunnen nooit als auteursrecht worden gekwalificeerd.
Maar stel dat ik nu een opsplitsing maak van prestaties enerzijds en auteursrechten anderzijds: hoe moet ik dan mijn onkosten daarover verdelen? Want er is al een forfaitaire kostenaftrek bepaald voor de inkomsten uit auteursrechten.
U zal daar een billijke verdeling moeten maken. Al uw kosten toewijzen aan uw inkomsten uit prestaties is riskant als u fiscale controle krijgt, want u geniet inderdaad al een forfaitaire onkostenaftrek voor het deel auteursrechten. Het lijkt billijk om, als u 70 % van uw inkomsten als prestaties beschouwt, dan ook 70 % van uw declareerbare beroepskosten te plaatsen bij het deel van uw inkomsten dat over die prestaties gaat.
Ik betaal sociale kwartaalbijdragen aan mijn sociaal verzekeringsfonds. Als al mijn inkomsten worden beschouwd als auteursrechten, moet ik dan nog sociale bijdragen blijven betalen?
U bent zelfstandige en dus moet u sociale bijdragen betalen. Als u geen of weinig beroepsinkomen hebt (omdat u betaald wordt in auteursrechten), dan betaalt u uw sociale bijdragen op een fictief minimum inkomen, dat 13.010,66 euro per jaar bedraagt. Daar betaalt u dan 21,50 % sociale bijdragen op.